Overzicht

Leeswijzer Toolkit Verkiezingen

De Toolkit Verkiezingen is door de Kiesraad overgenomen van het Ministerie van BZK. Afgelopen jaren konden gemeenten in de toolkit alle instructies en modellen downloaden. In de nieuwe opzet zijn alle instructiematerialen en modellen voorzien van context in een uitgebreide verkiezingskalender. Wanneer in de nieuwsbrief informatie over een onderwerp wordt gepubliceerd, wordt deze ook opgenomen in de toolkit, zodat alle informatie actueel en op één plek te vinden is. Het is van belang regelmatig de toolkit te bezoeken in aanloop naar een verkiezing.

Gemeenten die meedoen aan het experiment nieuw stembiljet ontvangen aanvullende informatie van het ministerie van BZK.

De Toolkit Verkiezingen bestaat uit 9 onderdelen. De onderdelen bevatten de volgende informatie:

1. Overzicht:
   Leeswijzer Toolkit Verkiezingen, Verkiezingskalender, Communicatiekalender, Modellen Tweede Kamerverkiezing 2025, overzicht toegankelijkheidsinformatie, bijeenkomsten voor gemeenten, gebruikte afkortingen.
2. Registratie en Kandidaatstelling:
   Instructies over ondersteuningsverklaringen, aanleveren bestand kandidaten t.b.v. stembiljet en een overzicht van het proces bij de Kiesraad (centraal stembureau). 
3. Organisatie stemming en telling:
   Instructies voor de organisatie van de stemming, stemlokalen, de telling en gemeentelijke stembureaus (GSB), terugverwijzingen aan GSB's.
4. Gebruik ondersteunende software:
   Instructies voor het gebruik van uitwisselplatforms en OSV2020
5. Taken uitslagvaststelling:
   Instructies voor het hoofdstembureau (HSB) en centraal stembureau (CSB)
6. Organisatie tussentijdse benoemingen:
   Taak van de Kiesraad (centraal stembureau)
7. Nieuwsbrieven:
   Overzicht met alle verstuurde nieuwsbrieven, mogelijkheid tot aanmelden, communicatie-updates en circulaires
8. Communicatiematerialen:
   Verschillende communicatiematerialen van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
9. Stembureau-instructie:
   E-learning, te gebruiken voor het opleiden van stembureauleden, en handboek voor op het stembureau

Verkiezingskalender

De Verkiezingskalender biedt een uitgebreid overzicht van alle relevante data voor de Tweede Kamerverkiezing van 29 oktober 2025.
Download de verkiezingskalender voor de Tweede Kamerverkiezing 2025

Communicatiekalender

In de communicatiekalender staan belangrijke data uit de verkiezingskalender met daarbij de informatie die relevant is voor de kiezer. Er staat aangegeven op welke wijze de kiezer de documenten moet ontvangen of hoe de informatie ter beschikking moet worden gesteld.
Download de communicatiekalender Tweede Kamerverkiezing 2025

Modellen Tweede Kamerverkiezing 2025

De processen-verbaal en formulieren die worden gebruikt bij de Tweede Kamerverkiezing noemen we modellen. Hieronder een overzicht.

Overzicht toegankelijkheidsinformatie

Hier vindt u informatie en tools om toegankelijke verkiezingen te organiseren.

Toegankelijke stemlocaties: checklist voor gemeentemedewerkers

Toegankelijke stemlocaties: checklist voor locatiebeheerders

Ontwerprichtlijnen Toegankelijkheid Stembureaus

Handreiking Toegankelijk stemmen

Actieplan toegankelijk stemmen

Criteria Integrale Toegankelijkheid Stembureaus

Handreiking 'Politiek voor iedereen' met toegankelijke verkiezingsuitingen en verkiezingsevenementen

Actielijst toegankelijk stemlokaal voor stembureauleden

Webinar Toegankelijke verkiezingen

Video Verkiezingen voor mensen met een beperking

Handreikingen voor het toegankelijk maken van stemlokalen:

• Dementievriendelijk stembureau - Alzheimer Nederland
• Toegankelijk stemmen voor mensen met een visuele beperking - Oogvereniging
• Handreiking toegankelijke verkiezingen - Ieder(in)
• Stemmen met Tolk op afstand - Tolkcontact 

Bijeenkomsten 

De Kiesraad en het Ministerie van BZK organiseren verschillende informatiebijeenkomsten:

• Digitale inloopspreekuren (door Kiesraad) - in september/oktober 2025
• Speciaal inloopspreekuur voor gemeenten met een terugverwijzing (door Kiesraad) - in november 2025
• Veiligheidsbijeenkomsten (door BZK) - in september 2025

Projectleiders verkiezingen van alle gemeenten ontvangen hiervoor een uitnodiging.

Evaluatieonderzoeken

De Kiesraad laat na de Tweede Kamerverkiezing een aantal evaluatieonderzoeken uitvoeren. De ervaringen van projectleiders, ambtenaren en verkiezingsvrijwilligers zijn hierbij onmisbaar. Op 10 november ontvangen alle projectleiders verkiezingen een vragenlijst over hun ervaringen. Daarnaast worden focusgroepen met projectleiders verkiezingen georganiseerd, met een steekproef van 48 gemeenten. Deze 48 gemeenten ontvangen hierover begin oktober bericht. Onder een deel van de gemeenten wordt ook een vragenlijst voor verkiezingsvrijwilligers verspreid, deze gemeenten worden ook geselecteerd via een steekproef.

De Kiesraad hoopt op uw medewerking! Zo kunnen we onze ondersteuning richting gemeenten verder verbeteren en adviseren over verbeteringen van het verkiezingsproces.

Evaluatieonderzoeken:

1. Focusgroepen met projectleiders verkiezingen over jullie ervaringen van de voorbereiding en uitvoering van de verkiezing op enkele specifieke onderwerpen. Hiervoor wordt vanaf begin oktober een steekproef van 48 gemeenten benaderd De focusgroepen vinden vanaf half november plaats en worden uitgevoerd door KWINK groep.
2. Een vragenlijst onder gemeenteambtenaren over hun ervaringen van de voorbereiding en uitvoering van de verkiezing in brede zin. Deze vragenlijst wordt op 10 november aan alle projectleiders verkiezingen verstuurd en zal drie weken openstaan. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door Stichting Centerdata.
3. Een vragenlijst onder verkiezingsvrijwilligers over hun motivatie en ervaringen op de verkiezingsdag en bij de centrale stemopneming (CSO). Voor dit onderzoek wordt later een steekproef genomen. Op 11 november ontvangen de projectleiders verkiezingen van de geselecteerde gemeenten het verzoek om de vragenlijst door te sturen naar alle verkiezingsvrijwilligers in hun gemeente. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door Stichting Centerdata.
4. Een meting van alle stemlokalen. Dit onderzoek gebeurt op basis van data van onder andere de Kiesraad, hiervoor hebben wij geen aparte gegevens van gemeenten nodig. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door Stichting Centerdata.
    

Gebruikte afkortingen

In de Toolkit Verkiezingen gebruiken we de volgende afkortingen:

• DSO: decentrale stemopneming
• CSO: centrale stemopneming
• SB: stembureau
• GSB: gemeentelijk stembureau
• HSB: hoofdstembureau
• CSB: centraal stembureau
• NBSB: Nationaal briefstembureau
• B&W: college van burgemeester en wethouders