Taken kandidaatstelling voor de gemeente

1. Juli 2025 - 18 september 2025

   1. Afspraken maken aanleveren documenten aan drukkers t.b.v. kandidatenlijsten en stembiljettenAugustus 2025

      Maak op tijd afspraken met de drukker voor de voorbereiding voor het drukken van de kandidatenlijsten die huis-aan-huis verspreid worden, en de stembiljetten. Zorg dat je weet wanneer je de concepttekst aan moet leveren en de drukproeven moet controleren en noteer dit in je agenda. Het is handig om bij de voorbereiding voor TK25 tegelijkertijd afspraken te maken voor GR26, al kan dat natuurlijk ook later.

   2. Inrichten proces afleggen ondersteuningsverklaringen  Uiterlijk medio augustus 2025

      Een ondersteuningsverklaring is een schriftelijke verklaring (model H 4) die een kiezer aflegt bij zijn gemeente. Met deze verklaring laat de kiezer zien dat deze de deelname van een partij aan de Tweede Kamerverkiezing ondersteunt. De Kiesraad heeft alle informatie voor het inrichten van dit proces voor je op een rij gezet:

      Bekijk instructies ondersteuningsverklaringen

   3. Gemeente stelt formulieren voor kandidaatstelling beschikbaarMaandag 25 augustus tot en met maandag 15 september 2025

      In artikel H 1, van het Kiesbesluit is geregeld dat gemeenten alle formulieren die nodig zijn voor kandidaatstelling beschikbaar stellen. Dit moet 3 weken vóór en op de dag van kandidaatstelling (15 september 2025). In de praktijk maken bijna alle politieke groeperingen gebruik van de software OSV2020. Daarin zijn de formulieren ook beschikbaar en kunnen ze digitaal ingevuld worden. Mocht je wel formulieren beschikbaar stellen, zorg er dan voor dat je altijd de laatste versie print.

      • Model H 1 (Kandidatenlijst)
      • Model H 3-1 (Machtiging om aanduiding boven kandidatenlijst te plaatsen)
      • Model H 3-2 (Machtiging om samengevoegde aanduiding boven kandidatenlijst te plaatsen)
      • Model H 4 (Ondersteuningsverklaring)
      • Model H 9 (Instemmingsverklaring)

   4. Mogelijkheid tot het afleggen van ondersteuningsverklaringenMaandag 1 september tot en met maandag 15 september 2025

      Een ondersteuningsverklaring is een schriftelijke verklaring (model H 4) die een kiezer aflegt bij zijn gemeente. Met deze verklaring laat de kiezer zien dat deze de deelname van een partij aan de Tweede Kamerverkiezing ondersteunt. De Kiesraad heeft alle informatie hierover voor je op een rij gezet in onderstaande instructies.

      Art.H 4, derde lid, van de Kieswet

      • Bekijk instructies ondersteuningsverklaringen

   5. Mogelijkheid tot het afleggen van ondersteuningsverklaringen, tijdens de verzuimperiodeWoensdag 17 en donderdag 18 september 2025 tussen 9.00-17.00 uur

      Als uit het onderzoek van het CSB tijdens de zitting op de dag na de kandidaatstelling blijkt dat documenten ontbreken of niet goed ingevuld zijn, noemen we dit ‘verzuimen’. De lijstinleveraar van de politieke groepering kan de verzuimen op woensdag  17 en donderdag 18 september herstellen. Dit geldt ook als er onvoldoende geldige ondersteuningsverklaringen ingeleverd zijn. Die kunnen alsnog ingeleverd worden. Kiezers kunnen dan ook op deze 2 dagen aan de balie komen voor het afleggen van een ondersteuningsverklaring.

      Op grond van de Kieswet mogen er geen ondersteuningsverklaringen worden afgelegd op dinsdag 16 september.

      Art. I 2, tweede en derde lid, van de Kieswet

      • Bekijk instructies ondersteuningsverklaringen

Ter informatie: Proces registratie partijnamen en kandidaatstelling op hoofdlijnen

Taken voor de Kiesraad, als centraal stembureau bij TK25

1. Registratie partijnamen tot 4 augustus 2025

   1. Registratie partijnamenDoorlopend tot en met 4 augustus 2025 Registraties

      Mogelijkheid voor politieke groeperingen om een verzoek in te dienen om een aanduiding en een logo te registreren in het door het centraal stembureau bij te houden register. Het CSB besluit binnen 6 weken.

      Art. G 1, eerste lid en G 1a, eerste lid, van de Kieswet.

      Bekijk Register Tweede Kamerverkiezing

   2. Mogelijke beroepen afwijzing registratie bij Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van StateUiterlijk 6e dag na bekendmaking beschikking publicatie van het besluit

      Als het CSB een besluit op het verzoek heeft genomen, kunnen belanghebbenden beroep instellen tegen dat besluit. Dit kan bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State

      Art. 8:1 van de Algemene wet bestuursrecht en art. G 5, eerste lid, onder a, van de Kieswet.

2. Voorbereiding kandidaatstelling augustus - september 2025

   1. Informatie over het registreren van partijnamen en de kandidaatstelling voor politieke partijen en andere geïnteresseerden staat op Registratie partijnamen en Kandidaatstelling.

   2. Publicatie datum en plaats inleveren documenten Kandidaatstelling in StaatscourantUiterlijk maandag 25 augustus

      Ten minste 3 weken voor de kandidaatstelling publiceert het CSB (de Kiesraad) in de Staatscourant waar en wanneer de kandidatenlijst en de bijbehorende stukken op de dag van kandidaatstelling kunnen worden ingeleverd.

      
      Art. H 1, tweede lid, van de Kieswet

   3. Ontvangst waarborgsommen van politieke groeperingenUiterlijk maandag 1 september 2025 (termijn van orde)

      Om mee te kunnen doen aan de Tweede Kamerverkiezing betaalt een nieuwe partij die nog geen zetel heeft in de Tweede Kamer een waarborgsom. Deze betaling moet in principe op de veertiende dag vóór dag van kandidaatstelling ontvangen zijn.

      Art. H 3, eerste lid, van het Kiesbesluit.

   4. Publicatie tijdstip en plaats zittingen van het CSBTijdig, (ruim) voor dinsdag 16 september 2025

      Het CSB (de Kiesraad) publiceert in de Staatscourant waar en wanneer de zittingen voor de kandidaatstelling en voor de uitslagvaststelling plaatsvinden.

      
      Art. I 1, eerste lid, art. I 4 en art. P 20, tweede lid, van de Kieswet.
      Art. I 2 en P 3 van het Kiesbesluit.

   5. Periode van voorinleveringmaandag 1 september - vrijdag 5 september en maandag 8 september en- vrijdag 12 september 2025

      De Kiesraad biedt politieke groepering de mogelijkheid om de kandidatenlijst en de bijbehorende stukken alvast te controleren vóór de dag van kandidaatstelling. Dit gebeurt op afspraak. De afspraak wordt gemaakt met de contactpersoon van de Kiesraad.

3. Kandidaatstelling, september 2025

   1. Dag van kandidaatstellingMaandag 15 september 2025, 09.00 - 17.00 uur

      Op de dag van kandidaatstelling kunnen bij het CSB (de Kiesraad) van 09.00 tot 17.00 uur kandidatenlijsten en de bijbehorende documenten worden ingeleverd. De meeste politieke groeperingen maken hier een afspraak voor.

      
      Hoofdstuk H van de Kieswet

   2. Niet-openbare zitting CSBDinsdag 16 september 2025, 16.00 uur

      Het centraal stembureau (de Kiesraad) onderzoekt op 16 september om 16.00 uur tijdens een besloten zitting de kandidatenlijsten voor iedere kieskring waarvoor zij zijn ingeleverd.

      Art. I 1, eerste lid, en I 18, van de Kieswet

   3. Verzuimbrieven versturenOnverwijld, na de zitting van het CSB (16 september 2025)

      Als uit het onderzoek van het CSB blijkt dat documenten ontbreken of niet goed ingevuld zijn, noemen we dit ‘verzuimen’. Als het CSB (de Kiesraad) dit constateert, ontvangt degene die de lijst heeft ingeleverd op 16 september een brief.  Een koerier brengt de brief en overhandigt deze persoonlijk aan de lijstinleveraar. De lijstinleveraar tekent voor ontvangst.

      Art. I 2, eerste lid, van de Kieswet

   4. Ingeleverde lijsten en ondersteuningsverklaringen ter inzageOnverwijld, na de zitting van het CSB (16 september 2025)

      Onmiddellijk nadat de lijsten door het CSB zijn onderzocht, legt het CSB (de Kiesraad) deze en, indien vereist, de verklaringen van ondersteuning, voor eenieder ter inzage.

      Art. I 3, van de Kieswet

   5. Proces-verbaal besloten zitting ter inzageOnverwijld, na de zitting van het CSB (16 september 2025)

      Het CSB (de Kiesraad) legt het proces-verbaal van de besloten zitting op 16 september om 16.00 uur (model I 1) na de zitting ter inzage.

      Art. I 18, eerste lid, van de Kieswet; artikel I 1 van het Kiesbesluit

   6. Mogelijkheid herstellen verzuimenWoensdag 17 en donderdag 18 september 2025, tussen 9.00-17.00 uur

      De lijstinleveraar kan de verzuimen die in de brief vermeld staan op woensdag 17 en donderdag 18 september tussen 9.00 en 17.00 uur bij de Kiesraad herstellen. Dit gebeurt bij voorkeur op afspraak.

      
      Art. I 2, tweede en derde lid, van de Kieswet

   7. Openbare zitting Centraal StembureauVrijdag 19 september 2025 17.00 uur

      Het CSB beslist op vrijdag 19 september om 17.00 uur tijdens een openbare zitting over:

      •  De geldigheid van de kandidatenlijsten voor iedere kieskring waarvoor zij zijn ingeleverd
      • Het handhaven van de  daarop voorkomende kandidaten
      • Het handhaven van de daarboven geplaatste aanduiding van een politieke groepering

      Het CSB maakt deze beslissingen tijdens de zitting bekend.

      Tijdens deze zitting nummert het CSB vervolgens de geldige kandidatenlijsten. Ook deze beslissing maakt het CSB tijdens de zitting bekend.

      Artikel I 4 en I 18 van de Kieswet
      Art. I 12 van de Kieswet

   8. Ter inzage proces-verbaal I-4 van openbare zittingNa de zitting van het CSB (vrijdag 19 september 2025)

      Het CSB (de Kiesraad) legt het proces-verbaal van de openbare zitting op 19 september om 17.00 uur (model I 4) na de zitting ter inzage.

      Aart. I 18, eerste lid, van de Kieswet; Artikel I 1 van het Kiesbesluit

   9. Mogelijkheid tot indienen beroep bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van StateUiterlijk dinsdag 23 september 2025

      Tegen de beschikking van het CSB kan door een belanghebbende en iedere kiezer binnen 4 dagen beroep worden ingesteld bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

      Art. I 7, eerste lid, van de Kieswet

   10. Laatste dag uitspraken Raad van StateUiterlijk maandag 29 september 2025

       Als beroep is ingesteld, doet de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State uiterlijk op de zesde dag nadat het beroepschrift is ontvangen uitspraak.

       Art. I 7, derde lid, van de Kieswet

   11. Centraal stembureau (de Kiesraad) maakt onherroepelijk vastgestelde kandidatenlijsten in de Staatscourant openbaarZo spoedig mogelijk na onherroepelijk vaststellen lijsten

       Nadat onherroepelijk is beslist over de geldigheid van de ingeleverde lijsten publiceert het CSB (de Kiesraad) de lijsten zo spoedig mogelijk in de Staatscourant.

       Art. I 17 van de Kieswet

   12. Aanleveren bestanden aan drukkers door de KiesraadZo spoedig mogelijk na onherroepelijk vaststellen lijsten

       De Kiesraad maakt afspraken met de drukkers over de aanlevering van de lijsten, en lijsten en logo’s bij experimenteergemeenten. De gemeente is zelf verantwoordelijk voor de inhoud van het huis-aan-huis- en het stembiljet. Dit betekent dat de gemeente zelf de drukproef moet controleren en accorderen (zie [LINK organisatie stemming en telling]. Hou hier rekening mee in de planning.