Gebruik ondersteunende software
In dit onderdeel van de Toolkit Verkiezingen staat informatie over het gebruik van ondersteunende software door gemeenten, hoofdstembureaus en het centraal stembureau. Hieronder staan de verschillende taken benoemd, met bijbehorende instructies.
Deze pagina is op 21 augustus bijgewerkt en wordt in september verder aangevuld met meer informatie.
De informatie voor politieke partijen over het gebruik van ondersteunde software OSV2020-PP bij de kandidaatstelling staat op deze pagina.
Voorbereiding uitslagvaststelling GSB en HSB
-
Augustus - Oktober 2025
-
Op 1 augustus 2025 zijn de Wet programmatuur verkiezingsuitslagen (Wpv) en het Kiesbesluit programmatuur verkiezingsuitslagen in werking getreden. Wat dit concreet betekent voor gemeenten staat schematiche weergegeven in het document Wpv in een oogopslag. De Kiesraad heeft een samenwerkingsprotocol en aansluit-en gebruiksvoorschriften opgesteld. Hierin zijn de afspraken over het gebruik van de software voor het berekenen van de uitslag vastgelegd.
-
Het overdrachtsplatform wordt gebruikt om beveiligd en digitaal bestanden over te dragen. Het overdragen van deze bestanden gebeurt op twee digitale platforms ‘Uitwisseling’ en ‘Teluitslagen’.
- Op het platform ‘Uitwisseling’ komt de ondersteunende software voor de uitslagvaststelling beschikbaar als download. Bij de Tweede Kamerverkiezing is dit OSV2020-U. Op dit platform uploaden gemeenten de publieke sleutel (na installatie van de uitslagprogrammatuur), de lijst met stembureaus en een Verklaring B&W (Wpv).
- Op het platform ‘Teluitslagen’ uploaden GSB's en HSB's het uitslagenbestand. HSB's downloaden hier het uitslagenbestand van het GSB.
Het aanleveren van contactgegevens voor het platform ‘uitwisseling’ en ‘teluitslagen’ verloopt via het Selfserviceportal van de Kiesraad. In september worden de projectleiders verkiezingen hierover geïnformeerd.
Art. Ea 3, eerste lid, onder b van het Kiesbesluit
-
De Kiesraad maakt het samenwerkingsprotocol voor de uitslagprogrammatuur openbaar. Doel van dit samenwerkingsprotocol (en het daarin vastleggen van procedures) is dat het voor zowel de beheerder als de gebruikers duidelijk is hoe gehandeld moet worden in voorkomende situaties. Het vastleggen van procedures, die daarmee bekend zijn bij beheerder en gebruikers, komt ten goede aan de betrouwbare en veilige werking van de uitslagprogrammatuur.
Het samenwerkingsprotocol is een uitwerking van de kaders van de Kieswet en het Kiesbesluit na inwerkingtreding van de Wet programmatuur verkiezingsuitslagen en het bijbehorende Besluit programmatuur verkiezingsuitslagen. Het protocol verwijst zoveel mogelijk naar de relevante grondslagen in wet-en regelgeving.
Art. Ea 8, vierde lid, van de Kieswet
- Bekijk het samenwerkingsprotocol
-
De Kiesraad stelt bij regeling de aansluitvoorschriften en gebruiksvoorschriften voor het gebruik van de uitslagprogrammatuur vast.
De aansluitvoorschriften gaan over de aansluiting van de uitslagprogrammatuur. Voor het aansluiten van de uitslagprogrammatuur richt het college van burgemeester en wethouders decentrale voorzieningen in en treft het college decentrale maatregelen. Deze voorzieningen, maatregelen en de installatie van de uitslagprogrammatuur moeten voldoen aan de aansluitvoorschriften. De aansluitvoorschriften gelden vanaf het moment dat de uitslagprogrammatuur wordt geïnstalleerd totdat de installatie wordt afgebroken.
De gebruiksvoorschriften gaan over het gebruik van de uitslagprogrammatuur. Gebruikers zijn verplicht om bij het gebruik van de programmatuur de gebruiksvoorschriften te volgen. Deze voorschriften zijn gedurende de hele periode van gebruik van de uitslagprogrammatuur door de gebruiker van toepassing.
Art. Ea 4, eerste lid, van de Kieswet en art. Ea 4, derde lid, van het Kiesbesluit
-
De Kiesraad stelt het model voor de verklaring van burgemeester en wethouders beschikbaar. In deze verklaring geven burgemeester en wethouders aan of de decentrale voorzieningen en maatregelen voldoen aan de aansluitvoorschriften voor het gebruik van de uitslagprogrammatuur.
Art. Ea 7, eerste lid, van het Kiesbesluit
-
Kiesraad: Openbaarmaking documenten m.b.t. uitslagenprogrammatuurUiterlijk maandag 15 september 2025
De Kiesraad maakt elektronisch openbaar:
• de uitkomst van de onafhankelijke toets van de uitslagprogrammatuur
• gegevens met betrekking tot wijzigingen in de uitslagprogrammatuur (indien van toepassing)
• de beschrijving van de centrale voorzieningen en maatregelen
• de broncode en documentatie van de uitslagprogrammatuurinstructies voor het vertalen van de broncode naar machinecode ten behoeve van onderzoek naar de werking van de programmatuur
Wettelijke grondslag: Art. Ea 5, eerste lid, van het Kiesbesluit
-
De gemeentelijk stembureaus, de hoofdstembureaus, het nationaal briefstembureau en het centraal stembureau maken bij de Tweede Kamerverkiezing van 2025 gebruik van Ondersteunende Software Verkiezingen 2020 (OSV2020-U). Het programma OSV2020-U ondersteunt bij het optellen van de uitslagen. Ook kunt je er alle benodigde documenten mee aanmaken. Eind september komen alle instructiematerialen voor het gebruik van het overdrachtsplatform en OSV2020-U beschikbaar in de Toolkit Verkiezingen.
Wettelijke grondslag: Art. Ea 6 van het Kiesbesluit
Systeemvereisten OSV-U voor TK2025
De minimale systeemvereisten van OSV-U:
- Processor type
- Windows/Linux: :
- Intel Core i5-9400 / 2,9 GHz
- AMD Ryzen 5 3400G / 3.7 GHz
- Minimaal 4 rekenkernen
- Windows/Linux: :
- Besturingssysteem
- Gebruik een recente en ondersteunde versie van:
- Windows 10 / 11, Windows Server 2018 (of nieuwer)
- Linux: Ubuntu 20.04 LTS of nieuwer
- Gebruik een recente en ondersteunde versie van:
- Systeemgeheugen
- Tot 10 stembureaus / 2 - 4 invoerstations:
- 4 GB of beter: verdeeld over 1 GB (systeem) + 3 GB (OSV2020) & processor met min. 4 rekenkernen
- Tussen 10 en 25 stembureaus / 4 - 8 invoerstations:
- 6 GB of beter: verdeeld over 2 GB (systeem) + 4 GB (OSV2020) & processor met min. 6 rekenkernen
- Tussen 26 en 100 stembureaus / 8 - 15 invoerstations:
- 8 GB of beter: verdeeld over 3 GB (systeem) + 5 GB (OSV2020) & processor met min. 8 rekenkernen
- Tussen 100 en 200 stembureaus / 15 - 24 invoerstations:
- 12 GB of beter: verdeeld over 5 GB (systeem) + 7 GB (OSV2020) & processor met min. 12 rekenkernen
- Meer dan 200 stembureaus / 25+ invoerstations
- 24 GB of beter: verdeeld over 8 GB (systeem) + 16 GB (OSV2020) & processor met minstens 16 rekenkernen
- Vrije schijfruimte
- 10 GB vrije schijfruimte
- Tot 10 stembureaus / 2 - 4 invoerstations:
- Processor type
-
Gemeenten kunnen via het overdrachtsplatform het programma OSV2020-U downloaden.
- Bekijk Instructies OSV2020-U, beschikbaar eind september
- Bekijk Instructie gebruik overdrachtsplatform
-
Burgemeester en wethouders onderzoeken of de decentrale voorzieningen en maatregelen voldoen aan de aansluitvoorschriften voor het gebruik van de uitslagprogrammatuur. B&W stellen een verklaring op over de uitkomsten van dit onderzoek. Burgemeester en wethouders maken de verklaring onverwijld elektronisch openbaar en verstrekken de verklaring aan de Kiesraad
Nadat OSV2020-U is geïnstalleerd uploaden gemeenten de publieke sleutel van OSV2020- U, de lijst met stembureaus en een Verklaring B&W (Wpv) op het overdrachtsplatform.
Art. Ea 6, tweede lid, van de Kieswet en art. Ea 7, tweede lid, van het Kiesbesluit
-
Taken GSB uitslagvaststelling
-
Donderdag 30 oktober 2025
-
Tijdens zitting van het GSB vindt de invoer van de aantallen in OSV2020-U plaats.
- Bekijk Instructies gebruik OSV2020-U, beschikbaar eind september
-
- Bekijk Instructies gebruik OSV2020-U, beschikbaar eind september
-
Het GSB draagt de digitale tellingsbestanden uit OSV2020 over aan het HSB en de Kiesraad via het daarvoor beschikbare platform Teluitslagen.
Art. Na 32, derde lid van de Kieswet
-
- Bekijk Instructies gebruik OSV2020-U, beschikbaar eind september
-
- Bekijk Instructies gebruik OSV2020-U, beschikbaar eind september
-
Het GSB draagt de digitale tellingsbestanden uit OSV2020 over aan de Kiesraad via het daarvoor beschikbare platform Teluitslagen.
-