Tellen van de stemmen
Hieronder wordt het proces van het tellen van de stemmen in stappen toegelicht, van stemlokaal tot centraal stembureau (Kiesraad). Dit proces begint geheel op papier, in de stemlokalen.
Overzicht van het tellen van de stemmen Tweede Kamerverkiezing
Waarborgen tellingen in het stemlokaal
- In de stemlokalen wordt (alleen) op papier gestemd en geteld.
- Of stembiljetten geldig of ongeldig zijn, wordt (enkel) besloten door het stembureau.
- Als er foutjes tijdens het tellen en opmaken van het proces-verbaal aan het licht komen, dan wordt er opnieuw geteld. Als het stembureau een telling toch niet kloppend krijgt, wordt daarvan een aantekening gemaakt in het proces-verbaal.
- Iedereen is welkom om de telling bij te wonen, zoland dit het tellen van de stemming niet verstoort. Als iemand denkt dat er iets niet goed verloopt tijdens het tellen van de stemmen, dan kan hij/zij dat aangeven bij de voorzitter van het stembureau. Deze maakt hiervan een aantekening in het proces-verbaal.
- Het proces-verbaal wordt getekend door de voorzitter en alle aanwezige stembureauleden. Dit proces-verbaal mag desgewenst door aanwezige kiezers gefotografeerd (zonder handtekeningen).
- Er worden geen USB-sticks gebruikt om uitslagen over te brengen vanuit de stemlokalen.
- Gemeenten publiceren alle processen-verbaal van de stembureaus op internet. Op de website van de Kiesraad wordt een overzicht gepubliceerd met links naar die webpagina’s van de gemeenten.
Waarborgen gebruik optelsofware OSV2020 bij vaststelling uitslag
- OSV2020 kan niet worden gebruikt op een computer die is aangesloten op internet of een ander netwerk. Het programma sluit automatisch af als er een verbinding is geconstateerd.
- Invoer in OSV2020 gebeurt altijd twee keer, door twee verschillende personen (vierogen-principe). Dit wordt technisch afgedwongen. Dit vierogen-principe verkleint de kans op foutieve stemaantallen.
- Er is in de software een strikte functiescheiding tussen de verschillende gebruikers. Dit zorgt ervoor dat er meerdere personen nodig zijn om een actie uit te voeren.
- De software moet voldoen aan vereisten (vastgelegd in het Kiesbesluit). OSV2020 is hierop door een onafhankelijke partij getoetst. Ook is het door een onafhankelijke partij op security getest.
- Meteen aansluitend op de invoer in OSV2020 wordt op basis van een steekproef (bepaald door het Centraal Bureau voor de Statistiek) gecontroleerd of de software goed heeft gewerkt (controleprotocol Kiesraad). De gemeenten publiceren de verslagen van de controles op hun website.
- Gemeenten publiceren het formulier met de gemeentelijke stemtotalen die met behulp van OSV2020 zijn vastgesteld op internet. Net als de processen-verbaal van de stembureaus. En de digitale bestanden. Zo kan iedereen de telling controleren.
In onderstaande video ziet u hoe het tellen van de stemmen verloopt. Deze video is bij een eerdere verkiezing opgenomen.
(Beeldtitel: Tellen van de stemmen. Mensen staan in een stembureau. Een man en een vrouw legen een stembus. Een rood ingekleurd stemvakje. Een man:)
RUSTIGE MUZIEK
's Avonds om negen uur verklaart de voorzitter van het stembureau de stemming gesloten. Het stembureau blijft overigens open want kiezers kunnen aanwezig zijn bij het tellen van de stemmen.
Wat als eerste gebeurt, is dat de niet gebruikte stembiljetten de onbruikbaar gestempelde stembiljetten, de stempassen de volmachtbewijzen worden ingepakt en verzegeld en pas daarna wordt de stembus geopend.
(Een stapel biljetten stroomt uit een stembus.)
De stembus wordt geleegd en de stembiljetten worden per partij gerangschikt en binnen de partij op lijsttrekker en op overige kandidaten.
Daarna begint het telproces.
(In een razend tempo sorteren mensen papieren en leggen ze op tafeltjes. Beeldtekst: Proces-verbaal.)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER
Als het tellen van de stemmen klaar is, dan wordt het proces-verbaal opgemaakt.
De totalen worden voorgelezen door de voorzitter van het stembureau.
Wanneer er kiezers zijn die bezwaren hebben dan moeten die bezwaren in het proces-verbaal worden opgenomen.
Als dat allemaal klaar is dan ondertekenen de leden van het stembureau het proces-verbaal.
Daarna worden alle stembescheiden ingepakt en overgebracht naar het stadhuis voor verdere verwerking.
(De mensen verlaten het stembureau. Het licht gaat uit. Beeldtekst: Kiesraad. www.kiesraad.nl.)
DE RUSTIGE MUZIEK SPEELT VERDER EN STOPT DAN