Stempas

Kiezers krijgen uiterlijk veertien dagen voor de verkiezingen een uitnodiging om te stemmen: een stempas. Met een stempas kan de kiezer in elk stembureau binnen de gemeente stemmen. Om in een andere gemeente binnen de provincie te stemmen moet een kiezerspas aangevraagd worden.

Beeld: Kiesraad

De kiezer neemt de stempas of kiezerspas op de verkiezingsdag mee naar het stembureau, samen met een identiteitsbewijs. Dit identiteitsbewijs mag maximaal vijf jaar verlopen zijn.

Is een kiezer niet in de gelegenheid om zelf zijn stem uit te brengen, dan kan hij dit bij volmacht door een andere kiezer laten doen. Bij een onderhandse volmacht moet de gevolmachtigde in een dezelfde gemeente binnen dezelfde provincie wonen.

Op de stempas staat het adres van het voor de kiezer dichtstbijzijnde stembureau. Dit neemt niet weg dat een kiezer in een stembureau naar keuze binnen de gemeente zijn stem kan uitbrengen.

Zie Kieswet art. J 5.

Bij verhuizing

Als een kiezer in verkiezingstijd verhuist, kan het zijn dat hij alleen kan stemmen in zijn oude gemeente. Het adres waarop de kiezer op de dag van kandidaatstelling officieel staat ingeschreven, bepaalt waar hij kan stemmen. Op dit adres wordt de stempas bezorgd.

Kiezers kunnen een kiezerspas aanvragen. Daarmee kunnen zij stemmen binnen de hele provincie waarvoor de verkiezing geldt. Met een kiezerspas kan dus in de nieuwe gemeente worden gestemd, als de gemeente in dezelfde provincie ligt. De kiezer kan ook iemand uit zijn oude woonplaats machtigen om namens hem te stemmen.

Zie Kieswet art. J 7.

Vervangende stempas

Een kiezer die ten onrechte geen stempas heeft ontvangen of zijn stempas is verloren, kan bij de gemeente waar hij op de dag van kandidaatstelling woonde een nieuwe stempas aanvragen. Dat kan zowel schriftelijk als mondeling.

Een schriftelijke aanvraag moet uiterlijk vijf dagen voor de stemming ontvangen zijn. Een mondelinge aanvraag kan tot één dag voor de stemming om 12.00 uur worden ingediend. Bij de aanvraag moet een kopie van een geldig legitimatiebewijs worden getoond.

Zie Kieswet art. J 8.

Kenmerken stempas

Op elke stempas staat een volgnummer. Ook heeft een stempas een aantal echtheidskenmerken: kleurendruk, speciaal papier, watermerken en dergelijke. In model J 7 en model J 7-1 is vastgelegd welke informatie op de stempas moet staan.

Kiesrecht daklozen

Om te kunnen stemmen, is een stempas nodig. Die worden door de gemeente verstrekt aan de hand van de Basisregistratie Personen (BRP).

Als iemand dakloos is, staat hij mogelijk niet in de BRP vermeld. Hij ontvangt dan geen stempas en kan dus niet stemmen. Staat een dakloze wel in de BRP vermeld (bijvoorbeeld met een briefadres), dan kan hij contact opnemen met de gemeente of met de persoon die woont op het briefadres over het ontvangen en ophalen van de stempas.

Zie Kieswet art. L 8, en L 14, hoofdstuk K.