Geschiedenis Kiesraad
De geschiedenis van de Kiesraad gaat terug tot 1917, het jaar dat in Nederland een nieuw kiesstelsel - van evenredige vertegenwoordiging - werd ingevoerd. In december van datzelfde jaar werd het centraal stembureau opgericht, de voorloper van de Kiesraad. In 2017 werd gevierd dat de Kiesraad 100 jaar bestond.
Het centraal stembureau kreeg tot taak de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen op te maken en de zetelverdeling vast te stellen. In het districtenstelsel, dat Nederland vóór 1917 kende, was er nog geen behoefte aan een centraal verkiezingsorgaan. De uitslag werd namelijk vastgesteld door het hoofdstembureau van elk kiesdistrict.
Uitslagen verkiezingen
Het centraal stembureau ging aanvankelijk alleen over de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Dat veranderde in 1922, toen ook de leden van de Eerste Kamer volgens het stelsel van evenredige vertegenwoordiging werden gekozen. Sindsdien stelt het centraal stembureau ook voor deze verkiezingen de uitslag vast.
Nadat de Wet Europese verkiezingen in 1978 van kracht werd, treedt de Kiesraad ook bij de verkiezingen voor het Europese Parlement als centraal stembureau op.
Onder de Tijdelijke Referendumwet, die van 2002 tot 2005 van kracht was, was de Kiesraad centraal stembureau voor nationale raadgevende correctieve referenda. Deze zijn echter nooit gehouden. In 2005 trad de Kiesraad wel als centraal stembureau op voor het raadplegend referendum Europese Grondwet.
Onder de Wet raadgevend referendum, die van 2015 tot juli 2018 van kracht was, was de Kiesraad ook centraal stembureau bij raadgevende referenda.
Adviesorgaan
Al bij de oprichting was bepaald, dat het centraal stembureau op verzoek advies zou uitbrengen aan de minister van Binnenlandse Zaken (BZK) over de uitvoering van de Kieswet. In de praktijk bleven de adviezen van het centraal stembureau niet beperkt tot uitvoeringszaken, maar werd ook geadviseerd over ingrijpender wijzigingen van de Kieswet.
Naamswijziging
Het verzoek in 1947 om een nieuwe Kieswet te ontwerpen, was aanleiding om voor te stellen de naam centraal stembureau te wijzigen in Kiesraad. Deze naamswijziging werd vastgelegd in de Kieswet van 1951.
Ontvlechting
Vanaf de oprichting was het centraal stembureau ondergebracht in het gebouw van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Op den duur werd de Kiesraad in toenemende mate ondersteund door ambtenaren van Binnenlandse Zaken die zich, onder aansturing van de Kiesraad, met kieswetgeving bezighielden. De laatste jaren is er sprake van een omgekeerd proces: ontvlechting van de Kiesraad en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Een eerste - inhoudelijke - stap werd bij de nieuwe Kieswet van 1989 gezet, toen de voorbereiding van wetgeving werd weggehaald bij de Kiesraad. Een tweede - organisatorische - stap volgde begin 2006, toen het secretariaat van de Kiesraad uit de directie Constitutionele Zaken en Wetgeving werd gehaald. Sindsdien functioneert het als zelfstandige eenheid. De ambtenaren van het secretariaat zijn in dienst van het ministerie van BZK, maar zijn op grond van de Kaderwet Adviescolleges alleen verantwoording verschuldigd aan de Kiesraad.