Vaststelling verkiezingsuitslag

Het is verkiezingsdag.
Je kleurt in het stemlokaal het rondje bij je favoriete kandidaat rood en doet je stembiljet in de stembus.
Maar wat gebeurt er daarna met je stem?
We leggen dit uit, met de Tweede Kamerverkiezing als voorbeeld.
Eerst tellen alle stembureauleden de stemmen, handmatig.
Zo weten ze precies hoeveel stemmen iedere partij en iedere kandidaat heeft gekregen.
Daarna worden de uitslagen van alle stembureaus in een gemeente verzameld en opgeteld.
Hiervoor wordt telsoftware gebruikt, als rekenhulp.
Er zijn strikte voorwaarden voor het gebruik van telsoftware.
Het programma mag alleen gebruikt worden op computers die niet zijn aangesloten op internet.
En elke uitslag moet door twee personen los van elkaar worden ingevoerd.
Dit om manipulatie te voorkomen.
Gemeenten zetten de papieren uitslagen van de stembureaus en de digitale optellingen daarvan op internet.
Zo kan iedereen deze uitslagen controleren.
Als de uitslag per gemeente vaststaat, worden de resultaten op papier van de gemeenten naar de hoofdstembureaus gebracht.
Het hoofdstembureau telt de uitslagen van meerdere gemeenten bij elkaar op en gebruikt daarbij de telsoftware.
De uitslagen worden op internet gezet.
Tot slot gaan de uitslagen van de hoofdstembureaus op papier naar het centraal stembureau.
De Kiesraad gebruikt ook telsoftware, maar berekent de uitslag daarnaast handmatig ter controle.
Op basis van de uitslag berekent de Kiesraad de zetels in de Tweede Kamer.
De zittende Tweede Kamer controleert het verloop van de verkiezingen.
Daarna worden de nieuwe Kamerleden toegelaten en is de uitslag van de verkiezing definitief.