Tweede Kamer: hoe wordt de datum voor reguliere verkiezingen bepaald?

De leden van de Tweede Kamer worden gekozen voor vier jaar. Als de Tweede Kamer niet tussentijds ontbonden wordt, dan treden de zittende leden tegelijk af. Dit gebeurt in de periode van 23 tot en met 29 maart, op donderdag. Daarom worden reguliere Tweede Kamerverkiezingen normaliter altijd in maart gehouden.

Dat ligt anders als in datzelfde verkiezingsjaar ook verkiezingen voor de provinciale staten of de gemeenteraad worden gehouden. In dat geval vinden de Tweede Kamerverkiezingen in mei plaats. De zittende Tweede Kamerleden treden dan af in de periode van 19 tot en met 25 mei, ook dan op donderdag. Zie Kieswet, art. C 3.

Dag van stemming op woensdag

De datum van de dag van stemming is een afgeleide van de dag van kandidaatstelling. In de Kieswet is namelijk geregeld dat de kandidaatstelling voor de verkiezing van leden van de Tweede Kamer, provinciale staten, het algemeen bestuur en de gemeenteraad plaatsvindt op de maandag in de periode van 30 januari tot en met 5 februari, en in een schrikkeljaar in de periode van 31 januari tot en met 6 februari, ook op een maandag, zie Kieswet art. F 1. Omdat ook is geregeld in artikel J 1 van de Kieswet dat de dag van stemming plaatsvindt op de 44 dag na de kandidaatstelling, zie artikel J 1, volgt hieruit dat de dag van stemming in principe altijd op een woensdag valt.  

Zwaarwichtige redenen

In geval van ‘zwaarwichtige redenen’, kan bij koninklijk besluit worden bepaald dat de kandidaatstelling plaatsvindt op de maandag, dinsdag, woensdag, donderdag of vrijdag vóór de periode 30 tot en met 6 februari, zie Kieswet artikel F 1. Als de kandidaatstelling op een andere weekdag vakt, dan verschuift dus ook de dag van stemming. Dit betekent dat de dag van stemming, afhankelijk van de dag van de kandidaatstelling, ook op een vrijdag, zaterdag, zondag of maandag zou kunnen vallen. Maar die dagen vallen in principe af.